Plannen genoeg
Plannen genoeg, maar uitvoeren?
Voeren we onze plannen wel uit en zo ja gebeurt dit strak of via polderen? Die vraag liep als een rode draad door de inleiding van cultuurhistoricus prof.dr. Herman Pleij.
“Wij zijn goed in verbeelding en in plannen maken, maar slecht in het uitvoeren. Ook in innoveren schieten we steeds meer tekort. Dat komt omdat wij zijn regelneven zijn die de prachtigste projecten willen maken. Zie alle nieuwbouw. Veelal schitterende gebouwen waarvan de helft leeg staat. Wij zijn van de ideeën. Exploiteren en beheren is ons zwakke punt. Dat is verontrustend. Te meer daar we ook graag over van alles ruziemaken. Plus tegelijkertijd via denktanks ervoor zorgen dat veel mensen meedoen. We zijn immers allemaal toppers. Met als gevolg dat het hele land over elkaar heen buitelt met voorstellen, zie de recente discussie over Zwarte Piet.
Toch schieten we op het gebied van innovatie meer en meer tekort. Maar dit betekent niet dat we ons model moeten weggooien. Wel behoort verantwoordelijkheid nemen meer prioriteit te krijgen. In dit opzicht zijn rampen, hoe verschrikkelijk ook voor de direct betrokkenen, een goede zaak. Zie wat er is gebeurd in Enschede en Volendam. Enkel zijn danb bij de nasleep van een ramp weer veel mensen zijn betrokken. Dat neemt dan weer veel tijd in beslag. De vele regels helpen daar ook niet bij. Voor allerlei situaties leggen we vast wat iemands rechten en plichten zijn.
Erger wordt het als het gaat om coördineren, het uitvoeren van beleid. Daarin gaat het de laatste jaren voortdurend mis en dan stellen we weer een parlementaire enquête in. Met als standaard uitslag dat alle betrokkenen een beetje schuld dragen. Waarom is er niemand die zaken kan plannen en bevoegdheden heeft om dat te coördineren? Men is er niet voor aangenomen. Het houden van toezicht is in ons land een groot probleem. Zo ontspoorden enkele jaren geleden in een jaar tijd maar liefst vijf goederenterreinen, waarbij twee bij Muiderpoort. Dan blijkt uiteindelijk dat treinen met een buitenlandse locomotief niet reageren op ons beveilingingssysteem. Er is niemand die dat in de gaten houdt. Vier musea in Amsterdam waren tegelijk dicht. Je bent gestoord als je dat in een wereldstad doet. Men raakt meer en meer weg van de werkvloer, die spreekt niet meer mee. Zie ook het gedoe met de Fyra, vanaf 2007 zeiden ingenieurs op de werkvloer al dat het materiaal niet deugde, maar de top luisterde niet. Zelfs de vakbond is om die reden uit elkaar geknapt.”
Niettemin moeten we ons poldermodel handhaven, met veel deelname van mensen op allerlei terreinen. De tol die je daarvoor moet betalen moeten we echter wel aanpakken. Ook en vooral door de ervaring van de werkvloer bij de besluitvorming te betrekken.”